Kesintiye uÄŸrayan Lozan Barış antlaÅŸması, 23 Nisan 1923’de yeniden baÅŸlamıştır. İkinci devrede Fransızların özellikle önem verdikleri, diÄŸer devletleri de kısmen ilgilendiren kapütülasyonlar meselesi üzerinde büyük tartışmalar yaÅŸanmıştır. Patrikhane meselesi nüfus mübadelesi, azınlıklar sorunu, tartışmalar sonrasında sonuca varılmıştır. Patrikhane’nin Osmanlı’dan beri yarattığı sorunlar nedeniyle, İstanbul dışına çıkmasını isteyen heyet, bunu saÄŸlayamamış yalnız Türk sınırları içinde ortodoksların sorunları ile ilgilenen bir kurum haline getirmeyi saÄŸlamıştır. Osmanlı borçlarından Misak-ı Milli sınırları içinde payımıza düÅŸen borç taksitlendirilmiÅŸ, son taksit 1955’te ödenmiÅŸtir.
Lozan AntlaÅŸması, 24 Temmuz 1923’te İsviçre’nin Lozan kentinde, bugünkü Lozan Üniversitesi’ne ait Rumine Sarayı’nda imzalanmıştır.
AntlaÅŸmanın son ÅŸekli siyasi hükümler, mali hükümler, ekonomik hükümler, ulaşım yolları ve saÄŸlık sorunları ve çeÅŸitli hükümler bölümleri altında toplanan 143 madde içermektedir. Barış AntlaÅŸmasına ek olarak farklı kısımlar halinde baÅŸka sözleÅŸmeler de yer almıştır. Gizli maddeler ve süre söz konusu deÄŸildir.
AntlaÅŸma 24 Temmuz 1923’te yalnız bir nüsha olarak düzenlenmiÅŸtir. Bu nüsha Fransız Cumhuriyeti hükümetinin arÅŸivlerine konulacak, ve bu hükümet imzacı devletlerden her birine bunun doÄŸruluÄŸu onaylanan birer örneÄŸini verecektir ÅŸeklinde 143. maddeyle sonlandırılmıştır.
Konferans, Türkiye Büyük Millet Meclisi delegasyonu ile yürütülmüÅŸ, hep Türkiye ismi kullanılmıştır.
Konferans, Türkiye Cumhuriyeti’nin tapu seneti olarak Uluslaraarası camiada Türkiye’nin tanınmasını saÄŸlamıştır.
TAKİP EDEN GÜNLERDE 29 EKİM 1923’DE TÜRKİYE CUMHURİYETİ KURULMUÅžTUR.
ÇaÄŸdaÅŸ YaÅŸamı Destekleme DerneÄŸi Kurucusu büyük insan Türkan Saylan: “ Bir insanın, ülkesinin ve dünyanın gerçek anlamda bir vatandaşı olabilmesi için tarih bilincinin geliÅŸmesi, özellikle kendi vatanının, nereden gelerek ne aÅŸamalardan geçerek bu güne geldiÄŸini ve bu geçmiÅŸin dünyadaki diÄŸer tarihsel geliÅŸmelerle ilintisini bilmesi gerekmektedir.
Bu bilgi ve bilinçten yoksun, yada gerçek dışı dogmalarla doldurulmuÅŸ insanların, ülkenin yarınlarını algılayıp planlamaları, ulusu baÅŸarı ile yönetmeleri söz konusu olamaz.” demiÅŸtir.
Lozan zafer deÄŸil, hezimettir diyenlere, Türkan Saylan’ın bu sözlerinden de güç alarak, her sonucu kendi ÅŸartları içinde deÄŸerlendirecek tarih bilincine eriÅŸmek için bol bol okumamız gerekmektedir.
Genç akademisyenlerimizin çok güzel araÅŸtırmaları var. Anılar, tarihi roman tadında anlatan, duygusallıkların mevcudiyeti söz konusunda olduÄŸunda karşılaÅŸktırma olanağı veren kaynaklardır.
Sevgilerimle
KAYNAKLAR: Kaynaklar Belgelerle Lozan, Sevtap DEMİRCİ,
90 Soruda Lozan Barış AntlaÅŸması, hazırlayan güler GEDİKLİ,
Milli Mücadele’de İç İsyanlar, Cemil Cahit Toydemir’in Anıları, Abdullah KAHALİ
İsmet İnönü ve Yakın Tarih Sırları, Kahraman YUSUFOÄžLU,